Šta je pedijatrijska kardiologija?

Pedijatrijska kardiologija je grana medicine koja se bavi srčanim problemima kod djece, od vremena koje provode u majčinoj utrobi do 18. godine. Tokom ovog perioda, srčani poremećaji kod djece mogu biti kongenitalni ili se kasnije razviti. Oblast pedijatrijske kardiologije ne samo da se fokusira na liječenje srčanih oboljenja kod djece do 18 godina, već se bavi i liječenjem odraslih s urođenim srčanim oboljenjima.

Oblasti interesovanja za pedijatrijsku kardiologiju uključuju:

• Dijagnoza, liječenje i praćenje urođenih srčanih bolesti
• Dijagnoza, liječenje i praćenje stečenih srčanih bolesti
• Dijagnoza, liječenje i praćenje poremećaja ritma i provodljivosti (ECG, 24-satno snimanje Holterovog monitora, testiranje vježbanja, elektrofiziološke studije)
• Procjena prije sporta
• Fetalna ehokardiografija
• Procjena simptoma kao što su bol u grudima, mrmlja, palpitacije, nesvjestica

Koje bolesti se bavi pedijatrijskom kardiologijom?

Neke srčane bolesti kod djece možda nemaju simptome ili imaju blage simptome, dok druge mogu imati teži kurs. Ovi simptomi se mogu manifestirati kao plavost kod bebe, poteškoće u hranjenju, umor pri sisanju, brzo disanje, kratak dah, nedostatak težine ili česte infekcije donjeg respiratornog trakta. Starija djeca mogu doći u našu kliniku sa pritužbama kao što su lak umor, palpitacije, bol u grudima, nesvjestica ili visok krvni tlak, ili se mogu procijeniti zbog njihove sposobnosti da se bave sportom.

Mnoge bolesti viđene u djetinjstvu utiču na cirkulatorni sistem i srce. Ove bolesti uključuju kongenitalne, reumatske, zarazne bolesti i stanja koja pogađaju jetru, bubrege i druge sisteme.

Paralelno sa nedavnim napretkom u medicini, mnoge bolesti koje su prethodno liječene operacijom sada se mogu liječiti tokom angiografije katetera bez potrebe za operacijom.

Srčane bolesti uočene kod djece grupisane su u tri glavne kategorije.

Kongenitalni poremećaji

Najčešća srčana oboljenja kod djece su kongenitalni poremećaji, koji su prisutni od rođenja. Budući da beba završava razvoj srca u prva tri mjeseca u majčinoj utrobi, neka stanja se mogu dijagnosticirati nakon ovog perioda. Uz tehnološki napredak, mogu se postaviti dijagnoze i liječiti ubrzo nakon rođenja bebe.

Stopa nataliteta djece urođene srčane bolesti je 8 na hiljadu. Ovim tempom, između 10.000 i 15.000 beba se rodi sa urođenim srčanim oboljenjima u Turskoj svake godine. Ako bilo koji roditelj ima genetsko srčano stanje, ova stopa se može povećati na 16 posto. U nekim slučajevima, iako liječenje možda nije moguće u maternici, napredni uređaji za snimanje mogu otkriti stanje između 16. i 20. sedmice trudnoće.

Srčani poremećaji kod dojenčadi mogu se dijagnosticirati u maternici, a mogu se manifestirati i u prvoj godini života djeteta. Simptomi urođene srčane bolesti uključuju otežano disanje, otežano disanje, nerazvijene mišiće i udove, retardaciju rasta, bol u grudima, nesvjesticu, spor rast, šum na srcu, sklonost upali pluća i osjećaj letargije. Roditelji koji primete ove simptome kod svog deteta treba da potraže savet pedijatrijskog kardiologa što je pre moguće. Rana dijagnoza kod djece omogućava brži napredak u liječenju i pomaže u sprječavanju potencijalnih smrtnih slučajeva.

Neke urođene srčane bolesti imaju uzroke koji nisu jasno shvaćeni. Međutim, faktori okoline, genetska predispozicija, upotreba ilegalnih droga i alkohola kod majke tokom trudnoće, virusne infekcije, izloženost majki zračenju tokom trudnoće, krvnog braka, poremećaji ishrane majke i način života majke mogu doprinijeti tome da se dijete rodi sa srčanim oboljenjima.

Najčešća urođena srčana mana je rupa u srcu. Rupe se mogu pojaviti između pretkomora ili komora srca, a anomalije u žilama koje napuštaju ili ulaze u srce (malformacije), razvojne abnormalnosti u komorama ili atriju, anomalije u koronarnim arterijama i abnormalnosti koje uzrokuju stenozu ili insuficijenciju srčanih zalistaka su također među urođenim srčanim bolestima.

Reumatske bolesti

Reumatske bolesti koje se najčešće primjećuju kod djece uzrasta od 5 do 15 godina poznate su i kao reumatske srčane bolesti. Ovo stanje, koje proizlazi iz infekcije grla uzrokovane bakterijama poznatim kao streptokok grupe A, nosi značajan rizik od razvoja reumatske srčane bolesti ako se ne liječi.

Ovo stanje, poznato kao akutna reumatska groznica, može se manifestirati otprilike 2-3 sedmice nakon infekcije grla. Akutna reumatska groznica, koja počinje simptomima kao što su otok, crvenilo i groznica u zglobovima poput koljena, gležnjeva i ruku, ima svoj najznačajniji i najznačajniji učinak na srce. Može dovesti do stenoze ili insuficijencije srčanih zalistaka zbog deformiteta uzrokovanih akutnom reumatskom groznicom. Problemi s kožom također se rijetko mogu pojaviti kod ove bolesti. Kod neke djece također se mogu uočiti promjene u temperamentu, poremećajima ponašanja i nevoljnim pokretima u rukama, licu, nogama i rukama.

Rana dijagnoza je ključna i kod reumatskih bolesti. Ova stanja se mogu rano liječiti kortikosteroidima, penicilinom i antibioticima. Međutim, postoje slučajevi u kojima bolest može postati kronična. Stoga bi djeca s infekcijom grla trebala biti pod nadzorom liječnika, a potrebno je provesti neophodne testove kako bi se utvrdilo da li su bakterije odgovorne za ovu bolest prisutne.

Poremećaji ritma i provodljivosti

Poremećaj ritma nastaje kada srce presporo kuca, prebrzo ili nepravilno sa pauzama. Poremećaji ritma i provodljivosti su među urođenim srčanim oboljenjima kod djece, a mogu nastati i nakon operacije srca iz različitih razloga. Ilegalna upotreba droga, hipertireoza ili hipotireoza, anemija, nizak šećer u krvi, konzumacija hrane i pića s kofeinom, infekcije koje pogađaju srce ili poremećaji genetske aritmije također mogu dovesti do poremećaja ritma i provodljivosti kod djece.

Najznačajniji simptom poremećaja ritma kod djece su palpitacije. Poremećaji ritma također mogu dovesti do pritužbi kao što su otežano disanje, bol u grudima, brzi umor, znojenje i nesvjestica nakon napora. Kod dojenčadi postoje specifične tačke na koje majke moraju obratiti pažnju. Ako postoje znakovi kao što su promjene u boji kože bebe, brzo disanje, brzi umor pri sisanju i slabost, majke bi trebale pratiti otkucaje srca svoje bebe tokom ovih epizoda.

Presportska kardiološka evaluacija

Praćenjem djece koja se bave sportskim aktivnostima moguće je procijeniti rizik od iznenadne smrti djece. Bolest koja se naziva 'hipertrofična kardiomiopatija', koja uključuje zadebljanje srčanog mišića, može dovesti do nesvjestice i iznenadne smrti u mladosti. Rana dijagnoza mnogih genetskih bolesti, kao što je 'Long QT sindrom', koji može dovesti do prerane smrti, može se napraviti jednostavnim pregledima.

Metoda ultrasonografskog snimanja nazvana fetalna ehokardiografija omogućava rano otkrivanje srčanih bolesti kod bebe u majčinoj utrobi. U nekim slučajevima, intervencije se mogu izvršiti dok su još u maternici.

Praćenje djece koja se bave sportskim aktivnostima omogućava identifikaciju rizika od iznenadne smrti djece. Učestalost bolesti koja se zove 'hipertrofna kardiomiopatija', koja je najčešći uzrok prerane smrti u mladosti, navodi se da je oko 1 od 1000. godine. Još jedna genetska bolest koja dovodi do iznenadne smrti, poznata kao 'Long QT sindrom', ima procijenjenu učestalost u zajednici od približno 1 od 2500. godine. Rana dijagnoza ovih bolesti može se postići jednostavnim pregledima.