Çka janë Sëmundjet Infektive?
Viruset, bakteret, parazitët, kërpudhat etj. të cilat ndodhin kur mikroorganizmat hyjnë në trup dhe shumohen, mund të ngjiten në shumë organe ose inde dhe shkaktojnë sëmundjet infektive,. Përveç kësaj, disa mikroorganizma mund të shkaktojnë sëmundje duke sekretuar disa toksina pas shumëzimit jashtë trupit ose pasi hyjnë në trup. Infeksioni funksionon në përpjesëtim të drejtë me mekanizmin mbrojtës të trupit. Nëse mekanizmi mbrojtës nuk funksionon siç duhet, mikroorganizmat që hyjnë në trup shkaktojnë sëmundje infektive. Faktorët që ulin mekanizmin mbrojtës janë; kequshqyerja, kushtet e këqija të higjienës, mangësitë e sistemit imunitar, sëmundjet kronike, foshnjëria ose mosha e vjetër, vaksinimi i pamjaftueshëm, trajtimet mjekësore dhe kirurgjike.
Infeksionet mund të transmetohen nëpërmjet ajrit ose nëpërmjet kontaktit të drejtpërdrejtë ose të tërthortë. Ushqimi, uji, plazma, gjaku, serumi dhe fecesi janë gjithashtu bartës të infeksionit si burime të ndërmjetme. Kafshët siç janë pleshtat, rriqrat dhe mushkonjat, veçanërisht të dukshme në rajonet tropikale, gjithashtu janë bartëse të mikroorganizmave në trupin e njeriut.
Sëmundjet infektive më të zakonshme në botë dhe në Turqi, janë ndër grupet e sëmundjeve që mund të shkaktojnë vdekje. Ndërsa këto norma vdekjesh janë ulur në vendet e zhvilluara me teknologji dhe diagnostikim të shpejtë, e kundërta në vendet e pazhvilluara kanë prognozë me fatalitet.
Cilat sëmundje përfshihen te Sëmundjet Infektive?
Reparti i sëmundjeve infektive merret me shumë sëmundje, duke filluar nga gripi te infeksioni i traktit urinar, nga SIDA te verdhëza, nga tuberkulozi deri te diarreja. Derisa disa sëmundje infektive nuk shfaqin simptoma, është e mundur të shihen shumë simptoma tek të tjerat. Simptoma më e zakonshme e sëmundjeve infektive konsiderohet të jetë "ethet". Pas temperaturës, e cila është simptoma e parë e sëmundjeve të ndryshme, bëhet e mundur diagnostikimi dhe trajtimi i sëmundjeve infektive pas ekzaminimit nga mjeku. Në këtë fazë, mjekët fillojnë procesin e diagnostikimit dhe trajtimit duke shqyrtuart të gjitha analizat (gjak, urinë, radiografi, etj.) dhe anamnezën e pacientit.
Përveç sëmundjeve, njësia e sëmundjeve infektive ofron edhe shërbime të mjekësisë së udhëtimit. Para se të udhëtoni, është e nevojshme të aplikoni në repartin e sëmundjeve infektive për vaksinim. Një detyrë tjetër e njësisë së sëmundjeve infektive është kontrolli i infeksioneve spitalore. Mjekët e infektivës kryejnë studime të ndryshme mbi mikroorganizmat rezistente, veçanërisht ato që shihen në njësitë e kujdesit intensiv dhe trajnojnë mjekë dhe personel të tjerë për këtë temë.
Sëmundjet kryesore të përfshira në repartin e sëmundjeve infektive janë si më poshtë:
- Gripi: Gripi është mjaft i zakonshëm në mesin e sëmundjeve infektive. Gripi, si sëmudje ngjitëse, zakonisht shfaqet gjatë tranzicioneve sezonale. Është e nevojshme të vaksinoheni për t'u mbrojtur nga gripi, i cili ka simptoma të tilla si ethe, dhimbje të fytit dhe rrjedhje hundësh. Mënyra të tjera për t'u mbrojtur nga gripi përfshijnë higjienën dhe mos qëndrimin pranë personave me grip.
- Koronavirusi: Covid-19 (Coronavirus), i cili preku të gjithë botën në vitin 2020, është një sëmundje e rëndë infektive. Simptomat si ethet, lodhja, kolla e thatë dhe humbja e oreksit mund të shfaqen nga 1 deri në 14 ditë. Kjo sëmundje ngjitëse mund të ketë pasoja të rënda si vdekja. Kushdo që shfaq ndonjë nga simptomat duhet të paraqitet në spital sa më shpejtë të jetë e mundur.
- Infeksionet e Traktit Urinar: Infeksionet e traktit urinar janë po aq të zakonshme sa gripi. Simptomat e kësaj sëmundjeje, e cila është më e zakonshme tek femrat sesa tek meshkujt, përfshijnë urinimin e shpeshtë, vështirësinë në urinim dhe temperaturën. Nganjëherë edhe dhimbja vërehet në mesin e simptomave. Trajtimi i infeksioneve të traktit urinar zakonisht bëhet me antibiotikë. Kjo sëmundje, e cila zbulohet si rezultat i analizave, duhet të trajtohet nën mbikëqyrjen e mjekut.
- Diarreja: Diarreja është një gjendje emergjente që është po aq e zakonshme sa gripi dhe infeksionet e traktit urinar dhe shkaktohet nga shumë mikroorganizma. Diarre me infeksion të zorrëve; shfaqet me simptoma të tilla si ethe, dhimbje barku, nauze, të vjella dhe dhimbje koke. Këto simptoma mund të jenë afatshkurtër ose afatgjatë. Diarreja e zgjatur mund të çojë në dehidrim në trup pas një kohe. Në fazat e mëvonshme të diarresë, e cila shfaqet për shkak të mikroorganizmave të gëlltitur nga uji dhe ushqimi, është e mundur të shihet urinë me erë të keqe, tharje e gojës dhe sy të lodhur për shkak të dehidrimit.
- Meningjiti: Meningjiti është një sëmundje që shfaqet si pasojë e inflamacionit të palcës kurrizore dhe cipave të trurit. Bakteret, viruset dhe parazitë të ndryshëm mund të shkaktojnë këtë sëmundje. Temperatura e lartë, të vjellat dhe dhimbjet e forta të kokës janë ndër simptomat e para të sëmundjes. Meningjiti, i cili shfaqet në mosha të ndryshme, është një sëmundje shumë e rrezikshme, veçanërisht për fëmijët. Meningjiti, i cili kërkon ndërhyrje urgjente, mund të çojë deri në vdekje nëse nuk vërehet me kohë. Në veçanti, prindërit duhet të kontrollojnë shpesh fëmijët e tyre dhe të shkojnë shpejt në spital nëse shfaqin ndonjë prej këtyre simptomave.
- HIV dhe SIDA: Termat HIV dhe AIDS shpesh ngatërrohen. Edhe pse zakonisht mendohet se janë e njëjta sëmundje, ato në fakt janë të ndryshme nga njëra-tjetra. HIV; Është një virus që transmetohet në organizëm nëpërmjet marrëdhënieve seksuale të pambrojtura dhe gjakut dhe ul sistemin imunitar. HIV, i cili manifestohet me simptoma të tilla si dhimbje të fytit, ethe, skuqje, diarre, dhimbje koke dhe të vjella, nëse nuk trajtohet, prish sistemin imunitar me kalimin e viteve dhe përparon në periudhën e SIDA-s, kur mikroorganizmat oportunistë (ato që normalisht qëndrojnë të heshtur në trupat tanë dhe nuk shkaktojnë sëmundje) shkaktojnë sëmundje që mund të çojnë edhe në vdekje. Në vitin 2017, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) eliminoi infeksionin HIV nga të qenit një sëmundje fatale, me kusht që të jepet trajtim.Është e mundur që trupi të mund të luftojë kundër infeksioneve duke trajtuar sistemin imunitar pa dëmtime serioze. Meqenëse nuk është zhvilluar një vaksinë mbrojtëse kundër virusit HIV, personi duhet t'i kushtojë vëmendje stilit të tij të jetesës dhe të mos zvogëlojë rezistencën e trupit. Pas vendosjes së diagnozës, pacienti duhet t'i nënshtrohet kontrolleve të rregullta mjekësore.
- Tifoja: “Salmonella typhi” si bakterie që shkakton tifon, është një sëmundje që transmetohet vetëm nga personi në person. Tifoja; 1-2 javë pas hyrjes në organizëm manifestohet me simptoma si lodhje, dhimbje koke, temperaturë, kapsllëk, humbje oreksi, dobësi, dhimbje fyti dhe dhimbje muskulore. Tifoja, e cila mund të transmetohet nga ushqime të tilla si uji me origjinë të panjohur ose uji me mungesë klori, mishi i gatuar keq dhe vezët e joasterizuara, qumështi dhe produktet e qumështit, gjithashtu mund të përhapet në mjedis nga urina e njerëzve të infektuar. Trajtimi i sëmundjes, e cila diagnostikohet nëpërmjet analizave të urinës, jashtëqitjes dhe gjakut, duhet të bëhet nën mbikëqyrjen e një mjeku. Megjithëse vaksina kundër tifos mund ta mbrojë personin me 50 për qind, metoda më e rëndësishme e mbrojtjes është që pacienti t'i kushtojë vëmendje kushteve higjienike, ushqimit dhe pijeve.